HIỂU SÂU VỀ INCOTERMS: CẨM NANG TOÀN DIỆN CHO NGƯỜI LÀM LOGISTICS VÀ XUẤT NHẬP KHẨU

HIỂU SÂU VỀ INCOTERMS: CẨM NANG TOÀN DIỆN CHO NGƯỜI LÀM LOGISTICS VÀ XUẤT NHẬP KHẨU

I. INCOTERMS LÀ GÌ? BẢN CHẤT VÀ MỤC ĐÍCH CỦA INCOTERMS TRONG THƯƠNG MẠI TOÀN CẦU

  • Incoterms, viết tắt của “International Commercial Terms” (Các điều kiện thương mại quốc tế), là một bộ quy tắc do Phòng Thương mại Quốc tế (ICC – International Chamber of Commerce) ban hành lần đầu vào năm 1936, và được cập nhật định kỳ nhằm phản ánh sự thay đổi trong thực tiễn thương mại toàn cầu. Incoterms không phải là luật bắt buộc, nhưng lại có giá trị pháp lý và thực tiễn rất lớn vì được sử dụng rộng rãi trong các hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế và ngày càng phổ biến trong thương mại nội địa.
  • Mục tiêu cốt lõi của Incoterms là chuẩn hóa các điều kiện giao hàng giữa bên bán và bên mua, phân định rõ nghĩa vụ, chi phí và rủi ro của các bên trong quá trình vận chuyển hàng hóa. Thông qua đó, Incoterms giúp giảm thiểu tranh chấp, rút ngắn thời gian đàm phán hợp đồng, và nâng cao tính minh bạch trong giao dịch thương mại.

II. Ý NGHĨA CỦA INCOTERMS ĐỐI VỚI NGƯỜI LÀM LOGISTICS VÀ XUẤT NHẬP KHẨU

Đối với những người hoạt động trong ngành logistics, xuất nhập khẩu và giao nhận vận tải, Incoterms đóng vai trò như một kim chỉ nam trong toàn bộ chuỗi cung ứng. Cụ thể:

  1. Xác định trách nhiệm và nghĩa vụ pháp lý giữa các bên: Incoterms quy định rõ bên nào chịu trách nhiệm cho từng khâu trong quá trình vận chuyển – từ bốc xếp, vận chuyển nội địa, làm thủ tục hải quan, bảo hiểm đến giao hàng cuối cùng.
  2. Chuyển giao rủi ro rõ ràng: Một điểm đặc biệt quan trọng là Incoterms xác định thời điểm mà rủi ro mất mát hoặc hư hỏng hàng hóa chuyển từ người bán sang người mua, giúp các bên kiểm soát và chuẩn bị kế hoạch bảo hiểm phù hợp.
  3. Chuẩn hóa quy trình vận hành logistics: Với Incoterms, các công ty logistics, hãng tàu, hãng vận chuyển và bên thứ ba có thể hiểu và thực hiện dịch vụ đúng theo yêu cầu hợp đồng mà không cần phải giải thích lại các nghĩa vụ cơ bản.
  4. Tối ưu hóa chi phí và ra quyết định chiến lược: Việc lựa chọn điều kiện Incoterms phù hợp có thể giúp doanh nghiệp giảm thiểu chi phí logistics, tối ưu hóa nguồn lực và cải thiện hiệu quả đàm phán với đối tác.

III. NHỮNG NỘI DUNG CỐT LÕI CỦA INCOTERMS

Mỗi điều kiện Incoterms đều quy định ba điểm mấu chốt:

  • Nghĩa vụ của bên bán và bên mua trong việc vận chuyển, đóng gói, giao nhận, làm thủ tục xuất nhập khẩu, bảo hiểm, v.v.
  • Thời điểm chuyển giao rủi ro từ người bán sang người mua.
  • Bên chịu chi phí cho từng công đoạn trong chuỗi logistics.

Tuy nhiên, Incoterms không quy định các yếu tố như: thời điểm chuyển quyền sở hữu hàng hóa, phương thức thanh toán, điều kiện bảo hành hay giải quyết tranh chấp. Những nội dung này cần được thỏa thuận và quy định riêng trong hợp đồng mua bán quốc tế (Sales Contract).

IV. PHÂN LOẠI INCOTERMS 2010 – PHIÊN BẢN PHỔ BIẾN NHẤT HIỆN NAY

Incoterms 2010 gồm 11 điều kiện giao hàng, được chia làm 2 nhóm lớn dựa trên loại hình vận tải:

A. NHÓM ÁP DỤNG CHO MỌI PHƯƠNG THỨC VẬN TẢI (KỂ CẢ ĐA PHƯƠNG THỨC)

  1. EXW – Ex Works (Giao tại xưởng)
  2. FCA – Free Carrier (Giao cho người chuyên chở)
  3. CPT – Carriage Paid To (Cước phí trả tới nơi đến)
  4. CIP – Carriage and Insurance Paid To (Cước phí và bảo hiểm trả tới nơi đến)
  5. DAT – Delivered At Terminal (Giao tại bến)
  6. DAP – Delivered At Place (Giao tại nơi đến)
  7. DDP – Delivered Duty Paid (Giao đã nộp thuế)

B. NHÓM CHỈ ÁP DỤNG CHO VẬN TẢI ĐƯỜNG BIỂN VÀ ĐƯỜNG THỦY NỘI ĐỊA

  1. FAS – Free Alongside Ship (Giao dọc mạn tàu)
  2. FOB – Free On Board (Giao lên tàu)
  3. CFR – Cost and Freight (Tiền hàng và cước phí)
  4. CIF – Cost, Insurance and Freight (Tiền hàng, bảo hiểm và cước phí)

Lưu ý: Các phiên bản Incoterms mới hơn như Incoterms 2020 đã được ban hành nhưng Incoterms 2010 vẫn được sử dụng rộng rãi. Khi áp dụng trong hợp đồng, luôn phải chỉ rõ phiên bản Incoterms nào đang được sử dụng để tránh hiểu lầm và tranh chấp.

V. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA INCOTERMS: TỪ QUỐC TẾ ĐẾN NỘI ĐỊA

Mặc dù ban đầu Incoterms được thiết kế cho thương mại quốc tế, hiện nay chúng cũng được sử dụng trong các giao dịch thương mại nội địa hoặc giữa nội địa với các khu phi thuế quan như kho ngoại quan, khu chế xuất, khu bảo thuế. Việc áp dụng Incoterms trong thương mại nội địa cho thấy tính linh hoạt và phổ quát của bộ quy tắc này, đặc biệt trong bối cảnh toàn cầu hóa chuỗi cung ứng.

VI. INCOTERMS – CÔNG CỤ CHIẾN LƯỢC KHÔNG THỂ THIẾU TRONG LOGISTICS VÀ NGOẠI THƯƠNG

  • Incoterms không chỉ là những điều kiện giao hàng khô khan, mà là một công cụ chiến lược giúp doanh nghiệp kiểm soát tốt hơn quá trình vận chuyển và chi phí logistics. Việc nắm vững nội dung và cách áp dụng Incoterms giúp người làm logistics, giao nhận và xuất nhập khẩu tăng năng lực đàm phán, giảm thiểu rủi ro pháp lý và nâng cao hiệu quả vận hành trong thị trường toàn cầu đầy biến động.
  • Hiểu đúng và vận dụng hiệu quả Incoterms không chỉ là yêu cầu chuyên môn mà còn là lợi thế cạnh tranh bền vững trong bối cảnh thương mại quốc tế ngày càng phức tạp và khắt khe.

Bạn cũng có thể thích