CHỌN LOẠI VẬN ĐƠN PHÙ HỢP GIÚP DOANH NGHIỆP GIẢM THIỂU RỦI RO VÀ TIẾT KIỆM CHI PHÍ TRONG GIAO DỊCH QUỐC TẾ

• Trong lĩnh vực xuất nhập khẩu và vận tải quốc tế vận đơn hay còn gọi là Bill of Lading là một trong những chứng từ quan trọng có giá trị pháp lý và thương mại cao nó không chỉ thể hiện quyền sở hữu hàng hóa mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến quy trình thanh toán thời gian giao hàng và chi phí vận chuyển của toàn bộ lô hàng
• Việc lựa chọn sai loại vận đơn có thể gây ra hàng loạt hệ lụy nghiêm trọng như hàng bị giữ tại cảng do chưa có chứng từ gốc bị chậm tiến độ giao hàng ảnh hưởng đến lịch sản xuất hoặc bàn giao cho khách hàng phải trả thêm chi phí lưu container lưu bãi hoặc phát sinh phí chuyển phát nhanh chứng từ có trường hợp còn ảnh hưởng đến dòng tiền do thanh toán bị trì hoãn dẫn đến mất uy tín với đối tác và gián đoạn chuỗi cung ứng
• Vì vậy hiểu rõ từng loại vận đơn và ứng dụng đúng trong từng trường hợp cụ thể là một yếu tố bắt buộc đối với bất kỳ doanh nghiệp nào tham gia vào hoạt động thương mại quốc tế hiện nay có ba loại vận đơn phổ biến được sử dụng nhiều nhất là Bill Original Bill Surrendered và Seaway Bill mỗi loại có đặc điểm ưu điểm và rủi ro riêng biệt phù hợp với các mục tiêu và mối quan hệ giao dịch khác nhau

1.THỨ NHẤT BILL ORIGINAL VẬN ĐƠN GỐC

• Đây là loại vận đơn truyền thống có giá trị pháp lý cao nhất thể hiện quyền sở hữu hàng hóa và thường được yêu cầu trong các giao dịch thanh toán qua L C hoặc giao dịch có giá trị lớn rủi ro cao giữa các đối tác mới chưa có sự tin cậy lẫn nhau
• Ưu điểm của vận đơn gốc là đảm bảo an toàn về mặt pháp lý người nhận hàng bắt buộc phải có bản gốc mới được nhận hàng từ hãng tàu điều này giúp kiểm soát chặt chẽ việc chuyển giao quyền sở hữu và hạn chế tình trạng chiếm đoạt hàng hóa
• Tuy nhiên nhược điểm là chứng từ này cần thời gian để gửi từ bên bán sang bên mua thông qua chuyển phát nhanh quốc tế điều đó có thể làm chậm tiến độ giao hàng nếu chứng từ đến sau hàng hoặc gặp sự cố thất lạc đặc biệt trong bối cảnh thời gian là yếu tố quyết định thì đây có thể là rào cản lớn

2.THỨ HAI BILL SURRENDERED VẬN ĐƠN CỐNG

• Là loại vận đơn mà người gửi hàng giao nộp bản gốc cho hãng tàu tại cảng đi và đồng ý cho người nhận hàng được lấy hàng mà không cần trình bản gốc tại cảng đến điều này thường áp dụng trong các mối quan hệ đối tác tin cậy hoặc giao dịch không yêu cầu thanh toán qua ngân hàng
• Ưu điểm của loại vận đơn này là giảm thiểu chi phí chuyển phát nhanh chứng từ tiết kiệm thời gian nhận hàng và phù hợp với các giao dịch thường xuyên giữa hai bên đã có độ tin cậy cao
• Tuy nhiên nhược điểm là giảm mức độ kiểm soát hàng hóa vì bên nhận có thể nhận hàng chỉ cần bản mềm email hoặc xác nhận từ hãng tàu do đó không nên sử dụng trong các giao dịch có giá trị lớn hoặc có rủi ro tài chính cao

3.THỨ BA SEAWAY BILL VẬN ĐƠN BIỂN

• Seaway Bill là vận đơn phi thương mại tức không thể chuyển nhượng không đại diện quyền sở hữu chỉ đơn giản là một bản ghi nhận việc vận chuyển hàng hóa từ cảng đi đến cảng đến thường áp dụng cho các giao dịch nội bộ giữa công ty mẹ và công ty con hoặc giữa các đối tác cực kỳ tin cậy
• Ưu điểm lớn nhất của Seaway Bill là tốc độ hàng hóa có thể được giao ngay khi đến cảng không cần chờ chứng từ giúp tối ưu hóa thời gian đặc biệt hữu ích với các mặt hàng cần giao nhanh hoặc có thời gian bảo quản ngắn
• Nhược điểm là vì không có tính pháp lý chuyển nhượng nên không thể sử dụng để thanh toán qua ngân hàng hoặc bảo đảm quyền sở hữu trong các trường hợp tranh chấp do đó loại vận đơn này chỉ nên dùng cho các lô hàng có giá trị thấp không yêu cầu thanh toán phức tạp

4.VẬY LÀM SAO ĐỂ CHỌN LOẠI VẬN ĐƠN PHÙ HỢP CHO DOANH NGHIỆP

• Cần căn cứ vào một số yếu tố cụ thể bao gồm thứ nhất hình thức thanh toán nếu sử dụng L C bắt buộc phải có vận đơn gốc thứ hai là độ tin cậy của đối tác nếu đã hợp tác lâu dài và có cơ chế kiểm soát nội bộ có thể chọn vận đơn surrendered hoặc seaway bill thứ ba là giá trị và độ nhạy cảm của hàng hóa nếu giá trị cao hoặc hàng đặc biệt nên ưu tiên vận đơn gốc để bảo vệ quyền lợi
• Ngoài ra thời gian giao hàng cũng là yếu tố quan trọng nếu yêu cầu giao nhanh vận đơn surrendered hoặc seaway sẽ là lựa chọn phù hợp hơn so với vận đơn gốc cần gửi qua đường bưu điện quốc tế
• Trong chuỗi cung ứng toàn cầu mỗi quyết định nhỏ như lựa chọn loại vận đơn đều có thể ảnh hưởng đến hiệu quả vận hành và chi phí chung của doanh nghiệp hiểu rõ và lựa chọn đúng loại vận đơn không chỉ giúp đảm bảo an toàn pháp lý mà còn là cách để doanh nghiệp tiết kiệm thời gian giảm thiểu rủi ro và tối ưu hóa lợi nhuận trong giao dịch quốc tế